Tıbbi Cihazların Karekodlanması (UDI - Unique Device Identification)

Tıbbi cihazların karekodlanması (UDI - Unique Device Identification), UDI, tıbbi cihazların takip edilmesi, izlenmesi ve tanımlanmasını (serileştirilmesini) kolaylaştıran bir sistemdir. UDI, tıbbi cihazların benzersiz bir tanımlayıcıya sahip olmasını ve bu ürünlerin kolayca okunabilir olmasını sağlar. Ürünlerin serileştirilerek etiketlenmesi, Üreticiler, ithalatçılar, depolar, eczaneler, hastaneler ve sağlık kuruluşları önemli avantajlar sağlar.

UDI Nedir?
Unique Device Identification (UDI), tıbbi cihazların benzersiz bir kimlik numarası veya kodu olmasını gerektiren bir standarttır. Bu kod, her cihazın benzersiz bir şekilde tanımlanmasını sağlar.

UDI'nin Avantajları:

  • Hasta güvenliği: UDI, yanlış cihaz kullanımını ve hatalarını azaltmaya yardımcı olur.
  • Cihaz izleme: Sağlık kuruluşları ve hastaneler, tıbbi cihazların nerede olduğunu ve ne zaman kullanıldığını daha iyi izleyebilir.
  • Ürün geri çağırma: Sorunlu veya tehlikeli ürünlerin geri çağrılması daha hızlı ve etkili bir şekilde yapılabilir.
  • Düzenleyici uyumluluk: UDI, düzenleyici gereksinimlere uyum sağlamak için kullanılır. (Ürün Takip Sistemi)
  • UDI Formatı: UDI, tipik olarak iki bölümden oluşur: Üretici Tanımlayıcısı (DI - Device Identifier) ve Ürün Seri Numarası (PI - Production Identifier). DI, ürünün cinsi ve üretici bilgilerini içerirken, PI, ürünün üretim tarihi, son kullanma tarihi ve diğer spesifik özelliklerini içerebilir.

    Uygulama Alanları: UDI, birçok tıbbi cihaz kategorisinde kullanılabilir. Örnekler arasında implantlar, cihazlar, cerrahi aletler, teşhis cihazları ve tıbbi ekipmanlar bulunur.

    Düzenlemeler: Birçok ülke ve bölge, medikal tıbbi cihazların UDI sistemini benimsemeye başlamıştır. Örneğin, Amerika Birleşik Devletleri'nde FDA (Food and Drug Administration), UDI gereksinimlerini uygulamıştır. Türkiye’de UDI geçişleri Ürün takip sisteminin devreye alınması ile daha önemli hale gelmiş, ürünün paydaşlar arasında sevkiyatında önemli kolaylıklar sağlamıştır.

    Uygulama Yöntemleri: UDI, tıbbi cihazların ambalajında, etiketlerinde veya cihazın kendisinde doğrudan lazer işaretleme veya barkod etiketleme gibi yöntemlerle uygulanabilir.

    Tıbbi cihazların üzerine karekod etiketlenmesi (UDI), tıbbi endüstrinin daha iyi izlenebilirlik, güvenlik ve düzenlemelere uyum sağlama çabalarına önemli bir katkı sağlar. Bu sayede, tıbbi cihazların daha güvenli ve etkili bir şekilde kullanılması ve takip edilmesi mümkün hale getirir.

    UDI Barkodu İki Ana Bileşenden Oluşur

    Device Identifier (DI): Üreticiyi tanımlar: Ürünü üreten veya ithal eden firmanın adını veya tanımlayıcı kodunu içerir.

  • Ürünün cinsi: Cihazın türünü, modelini veya kategorisini belirler.
  • Özel ürün özellikleri: Ürünün partisi, sürümü veya varyantı gibi özel özelliklerini içerebilir.
  • Production Identifier (PI):

  • Ürün seri numarası: Cihazın benzersiz seri numarasını içerir.
  • Üretim tarihi: Ürünün üretildiği tarihi gösterir.
  • Son kullanma tarihi:Ürünün kullanım süresini belirler.
  • Ürünün parti numarası:Üretim partisini belirler.
  • Ürünün son kullanma tarihine veya üretim tarihine dayalı olarak farklılaşan özellikleri (örneğin, kullanım süresi) içerebilir.

    UDI Standartlarının Bazıları

  • ISO 15459-1 ve ISO 15459-2: ISO 15459 serisi, tıbbi cihazların benzersiz tanımlayıcılarını oluşturmak ve UDI sistemini uygulamak için kullanılan genel standartlardır. ISO 15459-1, UDI'nin yapısını ve semantiklerini tanımlarken, ISO 15459-2, UDI'nin veri formatlarını ve kodlama kurallarını ele alır.
  • FDA UDI Yönergeleri (FDA UDI Regulations): Amerika Birleşik Devletleri'nde, FDA (Food and Drug Administration), tıbbi cihazların UDI sistemini uygulamak için kapsamlı yönergeler ve düzenlemeler geliştirmiştir. FDA'nın UDI düzenlemeleri, tıbbi cihazların etiketlenmesi, raporlanması ve izlenmesi konularını ele alır.
  • EU MDR ve IVDR: Avrupa Birliği'nde, tıbbi cihazlar için UDI gereksinimleri, Tıbbi Cihazlar Yönetmeliği (Medical Device Regulation - MDR) ve İn Vitro Tanı Cihazları Yönetmeliği (In Vitro Diagnostic Medical Devices Regulation - IVDR) kapsamında düzenlenmiştir. Bu yönetmelikler, tıbbi cihazların UDI etiketlemesi, kayıt altına alınması ve izlenmesi ile ilgili detayları içerir.
  • GS1 Standartları: GS1, dünya genelinde ürünlerin benzersiz tanımlanması ve izlenmesi için standartları geliştiren bir uluslararası kuruluştur. GS1 standartları, özellikle barkod ve RFID teknolojilerini kullanarak UDI uygulamalarını destekler.
  • AAMI TIR36: Tıbbi Cihazlar için Barkod Standardı (AAMI TIR36), tıbbi cihazların barkod etiketlemesi ile ilgili detaylı yönergeler sunar.
  • HIBCC (Health Industry Business Communications Council) Standartları: HIBCC, sağlık sektörü için benzersiz tanımlama ve etiketleme standartları geliştiren bir kuruluştur. UDI sistemi için HIBCC standartları kullanılabilmektedir.